TININTAHAN ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. upang maging ganap na batas ang Republic Act (RA) 12307, naglalayong lumikha ng 11 karagdagang sangay ng Municipal Trial Court in Cities (MTCC) sa Eleventh Judicial Region sa Davao City.

Ang RA 12307, nilagdaan ni Pangulong Marcos noong Sept. 18, binigyan ng mandato ang Korte Suprema na magtalaga ng kanya-kanyang branch numbers sa bagong lilikhaing korte.

Ang Chief Justice, sa pakikipagtulungan sa Department of Justice (DOJ), ay inatasan na tiyakin ang agarang inklusyon o isama ang pagpapatakbo ng mga bagong court branches sa programa ng Korte Suprema.

“The Supreme Court shall issue the necessary rules and regulations for the effective implementation of this Act and, if warranted, the realignment of seats and existing branches and their territorial jurisdictions,” ang nakasaad sa batas.

Ang pagpopondo para sa mga tauhan, operasyon, at courtrooms ay isasama sa taunang General Appropriations Act, ayon sa RA 12307.

Ang bagong batas ay naglalayon din na lumikha ng karagdagang posisyon sa Public Attorney’s Office (PAO) at prosecution service, ayon sa ipinag-uutos ng mga umiiral na batas gaya ng RA 10071 o Prosecution Service Act of 2010 at RA 9406.

Ang RA 12307 ay kagyat na magiging epektibo, 15 araw matapos mailathala sa Official Gazette o sa isang pahayagan na may general circulation. (Daris Jose)

TININTAHAN ni Pangulong Ferdinand R. Marcos Jr. ang batas na magpo-promote sa ligtas na paggamit ng nuclear energy sa pamamagitan ng paglikha ng Philippine Atomic Energy Regulatory Authority (PhilATOM).

Nito lamang Sept. 18, nilagdaan ni Pangulong Marcos ang Republic Act (RA) 12305 o ang Philippine National Nuclear Energy Safety Act, nagbibigay ng komprehensibong legal framework para sa mapayapa, ligtas at secure na paggamit ng nuclear energy sa Pilipinas.

Sa ilalim ng RA 12305, ang PhilATOM ay itinatag bilang isang independent at quasi-judicial body na may natatangi at ekslusibong hurisdiksyon para i-exercise ang regulatory control para sa ligtas na paggamit ng nuclear energy radiation sources sa bansa.

“The regulatory functions of all other government agencies with jurisdiction, functions, and authorities with respect to nuclear energy and radiation sources shall be transferred to the PhilATOM,” ang nakasaad sa batas.

Ang PhilATOM ay pamumunuan ng Director General na itatalaga ni Pangulong Marcos.

Ayon sa bagong batas, ang Director General ng PhilATOM ay magsisilbi ng five-year term na may Salary Grade na 31 at maaaring muling italaga para sa magkakasunod na termino ng parehong panahong itinagal.

“The DG shall be responsible for the overall management of the PhilATOM and shall exercise supervision of its administrative, technical, and financial operations,” ang nakasaad sa RA 12305.

Ang PhilATOM ay may mandato na “to issue and periodically update regulations, standards, and guides to specify the principles, requirements, and associated criteria for its regulatory judgments, decisions, and actions.”

Inatasan ito na magtatag ng mga proseso para sa pagbuo at pag-amiyenda sa regulasyon, standards, at patnubay o gabay kasama na ang konsultasyon sa publiko at iba pang interested parties.

Pinagbabawal naman ng RA 12305 ang “unauthorized siting, construction, operation, commissioning, and decommissioning of a nuclear or radiation facility; acquisition, production, manufacture, import, export, distribution, sale, transfer, use, storage, or disposal of nuclear or other radioactive materials; use of testing of radiation generators; and radioactive waste management activities.”

Pinahihintulutan naman ng batas ang PhilATOM na magtatag ng isang inspection program at magpatupad ng polisiya upang matiyak ang pagsunod ng awtorisadong partido.

Sa kabilang dako, ang PhilATOM ay may mandato na ipatupad ang implementing rules and regulations ng RA 12305; tulungan ang national government sa development ng national policies at estratehiya para sa ligtas na paggamit ng nuclear energy; at rebisahin at i-assess ang mga aplikasyon para sa awtorisasyon para sa nuclear at radiation facilities at kaugnay na aktibidad.

Mayroon din itong kapangyarihan na i-adopt ang ‘schedule of fees at charges for authorization’ at maging ang ‘suspend, modify, o revoke authorizations’ dahil sa pagkabigo na sumunod sa batas.

“The PhilATOM shall establish, by regulation or conditions in an authorization, a requirement that arrangement for preparedness and response for on-site nuclear or radiological emergency be prepared and approved for any regulated facility or activity that could necessitate emergency response actions,” ang nakasaad sa RA 12305 .

“The Authorized Party shall be responsible for preparing an on-site emergency plan, and for making arrangements for emergency preparedness and response, including a clear assignment of responsibility for immediate notification of an emergency coordinated with all relevant emergency intervention or response organizations,” ayon pa rin sa RA 12305.

Samantala, ang PhilATOM ay magsisilbi rin bilang ‘point of contact’ para sa mga usapin at mga bagay na may kaugnayan sa physical protection sa ilalim ng kaugnay na international instruments kung saan ang Pilipinas ay isang partido, kabilang na ang ‘cooperation at assistance arrangements’ sa ibang estado at international organizations.
(Daris Jose)

SINABI ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. na nakalulungkot na mayroon lamang na maliit na progreso kaugnay sa usapin ng South China Sea.

Winika ito ng Pangulo nang magpaalam sa kanya si Chinese Ambassador Huang Xilian sa farewell call sa Palasyo ng Malakanyang.

“We will miss you,” ang sinabi ni Pangulong Marcos sa Chinese envoy.

“It’s unfortunate we didn’t make much progress on the difficulties that we have in the South China Sea, West Philippine Sea,” dagdag na wika nito.

”But I think, considering how difficult the situation was, that we have managed to keep things at least away from too much problem,” aniya pa rin.

Pinasalamatan din ng Pangulo ang Chinese ambassador para sa kanyang serbisyo.

Sa maraming okasyon, matatandaan na ipinatatawag ni Pangulong Marcos o ng Department of Foreign Affairs si Huang ukol sa nakagagalit na pagkilos ng Tsina sa South China Sea.

Noong 12 Hulyo 2016, nagtagumpay ang Pilipinas sa makasaysayang kaso sa Permanent Court of Arbitration (PCA) laban sa Tsina kaugnay sa ating mga karapatan sa West Philippine Sea.

Nagbigay-daan ang desisyong ito sa pagtataguyod ng pansoberanyang mga karapatan ng Pilipinas sa ating exclusive economic zone (EEZ) at continental shelf.

Binalewala ng Tsina ang isang desisyon noong 2016 ng Permanent Court of Arbitration na nakabase sa The Hague na nagdeklara ng makasaysayang pag-angkin nito sa West Philippine Sea na walang batayan.
(Daris Jose)

INATASAN kahapon ni Pangulong Ferdinand R. Marcos Jr. ang lahat ng ahensiya ng gobyerno na suportahan ang Philippine Sports Commission na pangungunahan ang nationwide celebration ng ika-50 taon ng “Thrilla in Manila,” ang makasaysayang 1975 heavyweight boxing clash sa pagitan nina Muhammad Ali at Joe Frazier.

Sa pamamagitan ng Memorandum Circular (MC) 99 na nilagdaan ni Executive Secretary Lucas Bersamin, araw ng Martes, ang pagdiriwang ay mula Oct. 26 hanggang 31, magbibigay diin sa palakasan at cultural milestone kung saan “placed the Philippines on the global stage” at mananatiling isa sa ‘most legendary bouts’ sa kasaysayan ng boksing.

“All government agencies and instrumentalities, including government-owned or -controlled corporations, are hereby directed, and all LGUs, non-government organizations, and the private sector, are hereby encouraged, to extend full support and assistance to PSC in the successful celebration of the 50th Anniversary of Thrilla in Manila,” ang nakasaad sa circular.

Idaraos sa Araneta Coliseum sa Oct. 1, 1975, ang Ali-Frazier showdown ay halos itinuturing na pangkalahatan bilang “one of the best and most brutal fights in boxing history.” Si Ali ay nanalo sa pamamagitan ng corner retirement matapos na hilingin ng chief second ni Frazier na si Eddie Futch, sa referee na itigil ang laban sa pagtatapos ng 14th round. Sa three-bout rivalry, nakuha ni Ali ang 2–1.

Ang laban ay suportado ni dating Pangulong Ferdinand Marcos Sr., namayapang ama ni Pangulong BongBong Marcos Jr.

Winika ng Malakanyang na ang golden anniversary celebration ay nangangailangan ng aktibong involvement ng dalawang gobyerno at pribadong sektor para dakilain at kilalanin ang kahalagan ng palakasan at pangkultura.

Sa kabilang dako, bilang state sports agency, may mandato ang PSC na magtakda ng direksyon o panuto para sa event at makipag-ugnayan sa ibang ahensiya sa pagpo-promote ng Filipino pride sa pamamagitan ng isport.

Samantala, kamakailan lamang ay nakipagpulong si boxing icon at dating senador Manny Pacquiao kay Pangulong Marcos para humingi ng suporta para sa kanyang “Thrilla in Manila 2” boxing card, magtatampok sa ‘up-and-coming Filipino fighters.’

Ang fight card ay pangungunahan nina WBC minimumweight champion Melvin Jerusalem’s title defense laban kay Siyakholwa Kuse ng South Africa at isang WBC super featherweight eliminator sa pagitan nina Mark Magsayo at Italy’s Michael Magnesi. ( Daris Jose)

NAKATAKDANG magsagawa ang Department of Tourism (DoT) ng mas maraming pagsasanay para sa mga senior citizens para magsilbing gabay.

Inanunsyo ni Tourism Secretary Christina Garcia Frasco ang plano ng DoT sa isang pagbista sa nagpapatuloy na 7-day training para sa first batch ng mga nagnanais na maging senior tour guides sa Centro de Turismo Intramuros sa Maynila, araw ng Miyerkules.

“Simula palang ito, this is the start of what we foresee will be a very promising program for our seniors,” ayon sa Kalihim.

“The first phase is the training of senior citizens to be tour guides dito sa Intramuros, and the next few phases will include our other destinations within the Philippines.” aniya pa rin.

Sa oras na matapos na ng mga senior citizens ang nasabing kurso, sinabi ni Frasco na titiyakin ng Intramuros Administration na ang pagsasanay na kanilang kinuha ay magreresulta sa kanilang “engagements as tour guides” sa loob ng Lungsod.

Ang Community Tour Guiding Seminar for Senior Citizens ay pilot program na itinatag sa ilalim ng Memorandum of Understanding (MOU) sa pagitan ng DOT at National Commission of Senior Citizens noong May 21.

Ang first batch, binubuo ng 30 participants, may edad na 60 hanggang 79 taong gulang, ay sasailalim sa 56-hour training mula Sept. 24 hanggang Oct. 2, 2025.

Ang programa ay nakaayon pagdiriwang ng Tourism Month, na ayon sa DOT ay sumasalamin sa commitment nito sa inclusive tourism.

Ang mga programa para sa senior citizens ay kabilang sa mga mahahalagang inisyatiba ng DOT sa pamamagitan ng Office of Special Concerns, na may atas na tugunan ang mga pangangailangan ng mga pangunahing sektor sa bansa.

Samantala, sa sidelines ng training program, niregaluhan ni Frasco ang mahigit sa 40 Manila tour guides at mga kalesa driver ng tour guiding kits at medical insurance. ( Daris Jose)

SATISFIED si Pangulong Ferdinand Marcos Jr. sa mabilis na paghahanda ng mga ahensiya ng gobyerno para sa mapanalasang Super Typhoon Nando at posibleng epekto ng Severe Tropical Storm Opong.

Sa katunayan, pinangunahan ni Pangulong Marcos ang situation briefing sa National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC) Operations Center sa Quezon City, kung saan pinag-usapan ang epekto ng kamakailan lamang na tropical cyclones.

“The inter-agency coordinating cell is working very well. The president is very satisfied with the extent of preparations and prepositioning of needed goods and supplies, particularly sa Batanes,” ayon kay NDRRMC Chairman and Defense Secretary Gilberto Teodoro Jr.

Iniulat ng NDRRMC na umakyat na sa 159,197 pamilya o katumbas ng mahigit 600,000 indibidwal ang naapektuhan na ng pinagsamang epekto ng habagat, nagdaang bagyong Mirasol at Super Typhoon Nando.

Base sa situational report ng National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC) ngayong Miyerkules, Setyembre 24, ang mga sinalanta ng kalamidad ay mula sa 11 rehiyon kabilang na sa Ilocos Region, Cagayan Valley, Cordillera Administrative Region (CAR), Central Luzon, National Capital Region, Calabarzon, Mimaropa, Bicol, Western Visayas, Zamboanga Peninsula, at sa Bangsamoro Autonomous Region in Muslim Mindanao.

Bunsod nito, aabot sa mahigit 8,000 pamilya ang inilikas patungo sa mga evacuation centers habang mahigit 4,000 pamilya naman ang nasa ibang lugar.

Ayon sa ahensiya, mayroong apat na napaulat na nasawi bunsod ng epekto ng mga kalamidad subalit kasalukuyan pang biniberipika ang mga ito.

Nasa dalawa sa mga napaulat na nasawi ay sa Central Luzon, isa sa Cagayan Valley at isa sa Cordillera.

Isinasailalim din sa validation ang napaulat na 11 nasugatan at isang nawawala.

Sa kabilang dako, tiniyak naman ni Teodoro na may sapat na pondo para suportahan ang disaster response at relief operations.

“Nagpa-situation briefing siya [President Marcos] kung may kailangan augmentation galing sa DBM [Department of Budget and Management] ay maagapan natin, pero hindi pa kailangan,” anito pa rin.

Sinabi pa rin ni Teodoro na dinedetermina pa rin hanggang ngayon ang kabuuang halaga ng danyos na sanhi ng tropical cyclones sa agrikultura at imprastraktura.

“Kailangan pa nating humupa ang panahon so we can conduct an honest to goodness needs and damage assessment para makalap ang total damage,” ayon sa Kalihim.

“Nagro-road clearing na ngayon kasi importante ang access, lalo na kung lumihis ang bagyo at umulan na naman sa inulan ng Typhoon Kristine noong araw,” aniya pa rin.

SINABI ng Department of Foreign Affairs (DFA) na ang welfare check na isinagawa sa detenidong si dating Pangulong Rodrigo “Digong” Roa Duterte ay bahagi ng standard consular functions na ginagawa ng mga embahada ng Pilipinas at konsulado sa buong mundo.

Sinabi ng DFA na ang welfare check ay ‘duty practiced’ ng lahat ng Philippine Embassies and Consulates at “no different from what the DFA does for other Filipino citizens who are in detention abroad.”

“Officials from the Philippine Embassy in the Hague visited former President Rodrigo Roa Duterte at the Detention Center of the International Criminal Court (ICC) to conduct a welfare check,” ang sinabi ng departamento.

“This is in line with its functions under the Vienna Convention on Consular Relations and relevant Philippine laws to protect the welfare of all Filipinos,” ang sinabi pa rin ng DFA.

Sa ulat, binatikos ni Vice-President Sara Duterte ang umano’y “welfare check” na isinagawa ng Philippine Embassy sa The Hague, sa kanyang ama na si Digong Duterte

Inakusahan ng bise presidente ng pang-aabuso sa patakaran ng detention unit kaugnay ng consular visits ang naging hakbang ng mga tauhan ng Embahada ng Pilipinas sa The Netherlands.

Mababasa ang official statement ni VP Sara sa Facebook ng Office of the Vice President (OVP) ngayong araw tungkol sa nasabing issue.

“I have received disturbing information from Malacañang that a report about Former President Rodrigo Roa Duterte was submitted to President Ferdinand Marcos Jr. by the Philippine Embassy in The Hague.

“The officials entered the detention unit under the false pretense of conducting a ‘welfare check’ and interviewed FPRRD. The said officials clearly abused the rule of the detention unit concerning consular visits,” ang bahagi ng opisyal na pahayag ni VP Sara.

Kasunod nito, inakusahan niya si Pangulong Bongbong Marcos na isa sa mga umano’y nasa likod ng isinagawang welfare check.

“These are nothing but orders of President Marcos disguised as consular functions, and we strongly object to such visits. FPRRD does not need you, our family will take care of him,” saad ng bise presidente.

Sabi pa niya, ang pagbisita sa kanyang ama nang walang pahintulot mula sa kanilang pamilya ay maaaring maglagay sa panganib sa buhay nito.

“Since the month of March, there has always been at least a family member or two that visit Former President Duterte almost every day precisely to guarantee his well-being and humane treatment.

“The permission given by the ICC in allowing the agents of the very government that abducted FPRRD to intrude upon him, without seeking permission from family members who are in the Hague, places his life and safety in imminent danger,” ang paniwala ng bise presidente. ( Daris Jose)

TINULIGSA ni Leyte Rep. Ferdinand Martin Romualdez ang gawa-gawang testimonya ng saksi sa pagdinig ng Senate Blue Ribbon Committee na nag-uugnay sa kanya sa umano’y kickback sa flood control projects.

“I was deeply surprised to hear the allegation raised against me today before the Senate Blue Ribbon Committee— that several pieces of luggage supposedly containing money were ever delivered to a residence associated with me,” ani Romualdez.

“The so-called testimony of Sen. [Rodante] Marcoleta’s witness is an outright and complete fabrication—nothing more than a desperate attempt to link me to supposed kickbacks where none exist. Pilit na pilit,” dagdag nito.

Sinabi ni Romualdez na imposible ang pahayag mg saksi na nagdala siya ng pera sa McKinley simula ng December 2024 dahil ginagawa o under renovation ang property simula pa ng January 2024 at walang nakatira maliban sa mga construction workers.

” Falsus in uno, falsus in omnibus—false in one thing, false in everything.

This is clearly political and the product of coaching. I will not allow these perjurious statements to pass unchallenged. Hindi ko ito palalampasin,” giit nito.

Muli nitong iginiit na wala siyang natanggap at hindi siya nakinabang o nakakuha ng kickbacks sa anumang infrastructure project.

“I have never authorized, instructed, or allowed anyone to engage in any conduct that would betray the people or taint my name,” dagdag nito.

Nagpahayag din ng kahandaan si Romualdez na harapin ang anumang akusasyon laban sa kanya.

“I welcome a fair, transparent, and impartial investigation to expose these falsehoods. I voluntarily resigned as Speaker of the House of Representatives precisely to demonstrate my full support for the inquiry into flood control issues.”

Inihayag pa nito na nanatili siyang walang kibo bilang respeto sa ginagawang proseso.

Ngunit, dala na rin sa nakakaladkad na ang kanyang pangalan sa kontrobersiya ay nangako siyang lalabanan niya ito sa pamamagitan ng ebidensiya.

“Kahit kailan, hindi ako nagnakaw ng pondo ng bayan. Hindi ko kailangan ang perang galing sa masama.To the Filipino people, I give you this solemn assurance: I will never betray your trust,” pahayag ni dating Speaker Romualdez. (Vina de Guzman)