NAGBIGAY ang Pamahalaang Lungsod ng Caloocan ng mga libreng medical at legal services para sa mga Persons Deprived of Liberty (PDL) ng Caloocan City Jail.

Umabot sa 150 PDL ang nakinabang ng libreng dental at dermatological health services na isinagawa ng City Health Department (CHD) at ng Caloocan City Medical Center (CCMC), kabilang ang mga konsultasyon at libreng gamut na layuning protektahan at ihanda ang pisikal na kagalingan ng mga bilanggo, lalo na laban sa mga komplikasyon ngayong tag-init.

Nagpasalamat sa mga tauhan ng kulungan at city health workers para sa matagumpay na inisyatiba si Mayor Dale Gonzalo “Along” Malapitan at muling iginiit na ang kanyang administrasyon ay nananatiling matatag sa pagtiyak na ang hustisya at karapatang pantao ay lubos na napoprotektahan.

“Lubos tayong nagpapasalamat sa lahat ng mga tumutulong sa ating pamahalaang lungsod na bigyan ng kalinga ang ating mga PDL. Batid po natin na kasalukuyan man po silang naka-detain ngayon dahil sa kanilang mga kinakaharap, pinahahalagahan pa rin po natin ang kanilang mga karapatan at kalusugan bilang mga mamamayan,” ani Mayor Along.

“Pantay-pantay na pangangalaga po para sa ating mga mamamayan ang lagi nating tinitignan, ngunit tinitiyak din natin ang kapakanan at kalusugan ng mga nasa vulnerable sectors ang mas nabibigyan natin ng prayoridad matugunan ang kanilang mga pangangailangan,” dagdag niya.

Samantala, nagbigay din ang pamahalaang lungsod sa pamamagitan ng City Legal Department (CLD) ng libreng serbisyong legal sa mga babaeng PDL bilang bahagi ng pagdiriwang ng Pambansang Buwan ng Kababaihan.

Bukod dito, nakatanggap din sila ng food packs at hygiene kits.

“Pinasasalamatan ko po ang mga abogado natin mula sa CLD sa pangunguna sa isang makabuluhang aktibidad na nagbibigay ng pag-asa para sa ating mga kababayan lalo na ngayon na ipinagdiriwang natin ang Buwan ng Kababaihan,” pahayag ng alkalde. (Richard Mesa)

TULUYAN ng ipagbabawal  ng Bureau of Immigration (BI) sa mga deportation flights na may kaugnayan sa POGO related crimes na mag – layovers ang  mga puganteng dayuhan.

Nakasaad sa BI Board of Commissioners Resolution No. 2025-002 na may petsang March 21, 2025, na lahat ng mga dayuhan na ipapa-deport na may kaugnayan sa POGO ay ilalagay sa direct flights sa kanilang bansa maliban kung walang direktang ruta mula sa PIliinas.

“This is unchartered territory since we started mass deportations  and arrests this year in compliance with President Ferdinand ‘Bong Bong’ Marcos’ declaration of a POGO ban,” ayon kay BI Commissioner Joel  Viado.

 “The discussions during senate hearings allowed us to hear other perspective that we have included in our discussions.  This is a firm step in strengthening our deportation procedures.  Removing direct flights for POGO-related foreign nationals would lower opportunities of them expanding their operations in other countries in the Asian region,” dagdag pa nito.

Ang hakbang na ito ay bunsod sa pagsusulong nina Senators Risa Hontiveros at Sherwin Gatchalian nang mas mahigit na panuntunan sa mga high-profile criminals para manitpulahin ang deportation protocols.

Pinasalamatan naman ni Viado ang mga mambabatas na tumulong sa  pagsulong ng repormang ito kaya nakipag-koordinasyon na rin sila sa Department of Justice (DOJ) at sa mga airlines at dayuhang embahada na ipatupad ang nabanggit na direktiba.

“Pinapakita ng polisiyang ito na seryoso ang pamahalaan sa pagsugpo ng transnational crimes at pagpapalakas ng seguridad ng ating bansa. Hindi natin papayagan ang mga dayuhang kriminal na samantalahin ang ating sistema. Ang ating mensahe ay malinaw—kung ikaw ay lumabag sa batas, sisiguraduhin namin na tuluyan kang mapapalabas ng Pilipinas nang walang pagkakataong mapalawak ang inyong sindikato,” ayon pa kay Viado. (Gene Adsuara)

NAKATAKDANG ikasa ng Department of Social Welfare and Development (DSWD) sa buwan ng Hulyo ang pilot test para sa unified persons with disability identification system.

Matatapat ito sa pagsisimula ng National Disability Rights Week.

Sinabi ni DSWD Assistant Secretary for International Affairs and Attached Supervised Agencies Elaine Fallarcuna na ang pilot testing ay tatakbo mula July hanggang December 2025, kabilang ang 32 local government units sa buong bansa at saklaw ang 200,000 PWDs.

Inaasahan naman ang ganap na implementasyon sa 2026.

“For the last week of June, since there will be a 90-day period to develop the system, we will present it to the Secretary. And then hopefully, by the time that we will celebrate the National Disability Rights Week, the unified ID system will be launched,” ang sinabi ni Fallarcuna.

Layon ng inisyatiba ang masugpo ang paglaganap ng fake PWD IDs, P88.2 billion ang nawala sa buwis. Inanunsyo ito ng mga opisyal mula sa DSWD, National Council on Disability Affairs, at Bureau of Internal Revenue (BIR) sa isinagawang Philippine Information Agency press conference.

Binigyang diin ni Fallarcuna na ang inisyatiba ay naka-ayon sa commitment ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. na ayusin ang kapakanan ng mga PWD.

Sa bagong ID system, pagsasama-samahin ang mga advanced security feature gaya ng QR codes at pagkakaugnay sa Philippine Identification System para mapigilan ang unauthorized access sa mga benepisyo.

Ipakikilala rin nito ang self-registration feature at digital ID generation para sa streamlined processing.

Nagtatag naman ang NCDA ng isang Data Management Unit para pangasiwaan ang ID issuance.

Sa kabilang dako, binigyang diin naman ni BIR Commissioner Atty. Romeo Lumagi Jr. ang financial impact ng mapanlinlang na PWD IDs, binigyang-diin ang maling paggamit na hindi lamang mauuwi sa tax evasion kundi maging kawalang galang sa lehitimong PWDs.

Hinikayat naman nito ang mga establisimyento na iberipikang mabuti ang authenticity ng ID bago pa magkaloob ng discounts.

Sa ilalim ng batas, ang PWDs ay “entitled to a 20% discount on essential goods and services, including medical fees, transportation, and lodging.”

Ang maling paggamit ng mga nasabing benepisyo ay makaaapekto sa kita ng pamahalaan.

Upang suportahan ang implementasyon ng sistema, binuo ang isang technical working group para magplano o magbanghay ng Joint Memorandum Circular sa pagitan ng Department of the Interior and Local Government, DSWD, at Department of Health.

“The NCDA board approved the creation of the technical working group on the development of the policies in relation to the implementation of the unified ID system,” ang winika ni Fallarcuna.

Pangangasiwaan din ng grupo ang pag-amiyenda sa administrative order na magsisilbing gabay sa pagpapalabas ng PWD ID.

Layon ng mga hakbang na ito na ibalik ang integridad ng PWD ID system, tiyakin na hindi lamang eligible individuals ang makatatanggap ng benepisyo habang pino-protektahan ang government funds.  (Daris Jose)