TININTAHAN ng Department of Budget and Management (DBM) at Department of the Interior and Local Government (DILG) ang isang joint memorandum circular (JMC) na naglalayong padaliin ang pagpapalabas ng P700 million na financial assistance para sa local government projects sa ilalim ng 2025 Support and Assistance Fund to Participatory Budgeting (SAFPB) Program.

Ang pondo ay mapakikinabangan ng mahigit sa 40 local government units (LGUs) sa buong bansa, ayon sa DBM sa isang Facebook post, araw ng Miyerkules, kasunod ng paglagda sa JMC.

Sa kabuuang benepisaryo, may 35 LGUs ang magpapatupad ng nilalayon ng proyekto na ayusin ang access para sa ‘safe at resilient water supply at sanitation services’ habang ang siyam na disaster-prone LGUs ay makatatanggap ng suporta para sa konstruksyon ng climate-smart evacuation centers.

Sa kabilang dako, sina DBM Undersecretary Wilford Will Wong at DILG Undersecretary Marlo Iringan ang nagpormalisa ng kasunduan.

Samantala, ang mga local chief executives mula Cagayan, Ilocos Sur, at Surigao del Sur ay nakapagpakita ng ‘best practices’ sa paggamit ng SAFPB-funded projects sa kani- kanilang komunidad.

Ang programa ay kabilang sa ‘key efforts’ ng gobyerno para palakasin ang ‘participatory budgeting’ o ang participatory budgeting ay pagbibigay ng karapatan sa mga mamamayan ng isang lugar na makibahagi sa pagba-budget ng kanilang natipong buwis at tiyakin ang ‘responsive delivery’ ng mga pangunahing serbisyo sa lokal na antas. ( Daris Jose)

BINIGYANG diin ng Malakanyang ang kahalagahan ng ‘responsible at ethical journalism’ para i-navigate ang mga hamon at sunggaban ang mga oportunidad sa digital era.

Sa pagsasalita sa harap ng mga media practitioners sa Ibis Styles Hotel Manila Araneta City sa Quezon City, kinilala ni Presidential Communications Office Undersecretary at Palace Press Officer Claire Castro ang mahalagang papel ng Philippine press na pinangangalagaan ang demokrasya sa pamamagitan ng pagbibigay ng ‘accurate, fair, at transparent information’ sa publiko.

“This conference is more than just a gathering of writers, reporters, scholars, and journalists. It is an exercise in ethical and responsible reporting – a reassurance that information is power and those who wield it have more responsibility than they can imagine,” ayon kay Castro sa idinaos na National Press Freedom Day conference.

“As we conclude this conference, I hope all the lessons you’ve learned will continue to empower you to do your absolute best in defending press freedom. May these learnings open new doors to you as you improve your craft. May they also mold into champions of responsible and ethical journalism in a rapidly evolving media landscape,” aniya pa rin.

Nanawagan naman si Castro sa mga miyembro ng media na manatiling matatag sa kanilang commitment sa ‘katotohanan, transparency, equality o pagkakapantay-pantay sa kabila ng mga hamon na kanilang hinaharap, kabilang na ang pagtaas ng misinformation at disinformation sa social media at tumataas na pag-aalinlangan ng publiko.

Sinabi pa ni Castro na patuloy ang mga mamamahayag na gampanan ang kanilang mahalagang papel na panatilihin ang demokrasya na “alive, healthy and working.”

“Challenges will always be present in any profession and era. I pray you see them just as they are and not as an obstacle to run away from it. Whether you are in print, radio, TV, or digital media, let these challenges shape you into members of the press that future generations of citizens and journalists will look up to,” ang winika ni Castro.

Muli namang pinagtibay ni Castro ang commitment ng administrasyong Marcos na panindigan ang press freedom at patuloy na pagsuporta sa media.

“As your partners in government, we, too, strive to defend the citizens’ right to free speech. We expect your desire to bring forward the truth in every article you write, in every broadcast you air, and every story you pursue,” aniya pa rin.

Pinuri naman ni Castro ang mga guest speakers gaya nina Peterno Esmaquel II ng Rappler, Presidential Task Force on Media Security executive director Undersecretary Jose Torres Jr., at Department of Information and Communication Technology Undersecretary Sarah Sisob — sa pagbabahagi ng mga ito ng kanilang mahahalagang pananaw sa pagpapanatili ng ‘journalistic integrity’ sa isang mabilis na media landscape na dino-dominahan ng digital platforms.

Binigyang diin din ng mga ito ang nagpapatuloy na government initiatives para pangalagaan ang mga journalists at talakayin ang umuusbong na digital threats at legal challenges na nakaaapekto sa media workers.

Ang event, may temang “Press Freedom in the Digital Age: Rights, Responsibilities and Realities,” pinagsama ang mga kinatawan mula sa state media, media professionals, at journalism students.

Samantala, inorganisa naman ng Presidential Communications Office ang one-day conference alinsunod sa Republic Act 11458, dinedeklara ang Aug. 30 ng bawat taon bilang National Press Freedom Day bilang pagbibigay galang kay Marcelo H. del Pilar, kilala sa kanyang pen name na Plaridel at kinokonsidera bilang Ama ng Philippine Journalism. (Daris Jose)

BUKAS ang Pilipinas na makatrabaho ang Estados Unidos “to an even greater extent” habang mainit na tinanggap ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr., ang mga miyembro ng mga bumisitang US Senate Armed Services Committee Congressional Delegation sa Palasyo ng Malakanyang, araw ng Huwebes.

Mainit at malugod na tinanggap ni Pangulong Marcos sina Senator Roger Wicker at Senator Deb Fischer, binigyang diin ang “very, very close partnership” sa pagitan ng Maynila at Washington na nakayanan ang pagsubok ng panahon.

“We are greatly appreciative of all the support that the United States has given us in the face of the challenges that we in the Philippines are facing… and we hope to continue working with you to an even greater extent,” ang sinabi ni Pangulong Marcos sa mga bumisitang delegasyon.

Binigyang diin pa rin ng Chief Executive ang pangangailangan ng mas malalim na kolaborasyon hindi lamang sa bilateral level kundi maging sa pamamagitan ng multilateral arrangements sa Indo-Pacific.

Sa kabilang dako, ang pulong ay nakatuon sa pagpapalakas ng defense cooperation, pagsuporta sa modernisasyon ng Armed Forces of the Philippines at i-promote ang kapayapaan at katatagan sa rehiyon.

Para naman kay Wicker, inilarawan nito ang the Philippines-US alliance bnilang “one of the most important” at “growing in terms of closeness.”

Ang two-day visit ng mga mambabatas ay kasunod ng serye ng ‘high-level exchanges’ sa pagitan ng Maynila at Washington sa itna ng regional security tensions, partikular na sa South China Sea, kung saan ang Pilipinas at Tsina ay mayroong ‘overlapping claims’ sa ilang bahagi ng West Philippine Sea.

( Daris Jose)

INANUNSYO ng Department of Agriculture (DA) na kasama na ang jeepney at tricycle drivers sa P20 per kg. rice program “Benteng Bigas Meron (BBM) Na” simula Sept. 16.

Sinabi ni Agriculture Secretary Francisco Tiu Laurel Jr. na ang pagpapalawak ay napagkasunduan nila nina Transportation Secretary Vince Dizon at Navotas Mayor John Rey Tiangco sa paglulunsad ng programa para sa mga mangingisda sa Navotas Fish Port.

“I have earlier agreed with Sec. Vince, and the mayor was also here, to include in the BBM Na program those who are in TODA (Tricycle Operators and Drivers Association), transport workers,” ayon kay Tiu Laurel .

Kasama ang mga ito sa pagpapalawig lalo pa’t ang “jeepney and tricycle drivers are very susceptible to fuel price fluctuations.”

Sa Navotas lamang, sinabi ni Tiangco na may 4,000 transport workers ang nakalista sa ilalim ng TODA.

Ani Tiu Laurel, ilulunsad nila ang BBM Na para sa mga TODA drivers sa limang piling lugar sa bansa sa Sept. 16, isinasapinal pa ang mga lokasyon aniya.

Winika pa ni Tiu Laurel, na ang listahan ng eligible beneficiaries sa ilalim ng TODA ay manggagaling mula sa Department of Transportation (DOTr).

Maaari rin aniyang bumili ang mga ito ng mas murang bigas sa Kadiwa ng Pangulo (KNP) markets o sa mga accredited sites sa municipal offices.

Isang 10-kg. monthly purchase limit ay ia-apply rin sa TODA beneficiaries.

Maliban sa jeepney at tricycle drivers, sinabi pa ni Tiu Laurel na ang P20 per kg. rice program ay nakatakda ring palawakin sa iba pang lokal na magsasaka sa labas ng rice sector at sa lalong madaling panahon ay mas magiging accessible sa pamamagitan ng National Food Authority (NFA) warehouses sa buong bansa.

Sa kasalukuyan, ang BBM Na ay available para sa mga mangingisda at fish workers, local rice farmers, minimum wage earners, at mga miyembro ng vulnerable sectors, kabilang na ang mga senior citizens, persons with disabilities, solo parents, mga banepisaryo ng Pantawid Pamilyang Pilipino Program (4Ps), at Walang Gutom Program.

Samantala, sinabi ngn DA na isinasapinal na nito ang QR code system para i- streamline ang monitoring ng pagbili.

Sa taong 2026, layon ng gobyerno na sakupin ang 15 milyong sambahayan sa ilalim ng programa.

Sa ngayon, ang P20 per kg. ay available sa 212 KNP sites sa buong bansa, napakikinabangan ng 500,000 indibiduwal. ( Daris Jose)

HINDI magpapalabas ng pondo ang Department of Budget and Management (DBM) para sa flood control projects na kulang sa kinakailangang dokumentasyon.

Ito’y matapos na manawagan ng imbestigasyon si House Deputy Speaker Ronaldo Puno hinggil sa “funders” o mga sponsor ng maanomalya at non-existent construction projects sa 2025 national budget, at maging ang papel ng DBM sa pagpapalabas at pagpigil ng pondo.

“Pinag-aaralan po ng DBM kung paano at kailan iri-release ang pondo,” ayon kay Presidential Communications Office Undersecretary at Palace Press Officer Claire Castro sa press briefing sa Malakanyang.

“Kung ito naman po ay walang SARO [Special Allotment Release Order] at hindi mapapatunayan ang mga requirements na na-comply ay hindi po maglalabas ng pondo ang DBM,” aniya pa rin.

Gayunman, sinabi ni Castro na ginagalang ng Malakanyang ang legislative process, sabay sabing trabaho ng mga mambabatas ang imbestigahan ang mga maanomalyang proyekto.

“Trabaho naman po nilang mag-imbestiga so hindi po natin hahadlangan iyan,” aniya pa rin.

Binigyang diin ni Castro ang panawagan ni Pangulong Ferdinand R. Marcos Jr. para sa ‘collective effort’ para labanan ang korapsyon.

Tinuran ni Castro na umapela si Pangulong Marcos para sa kooperasyon sa gitna ng nagpapatuloy na pagsisikap na paghusayin ang ‘transparency at accountability ‘ sa public service, partikular na sa mga proyektong may kaugnayan sa flood control at iba pang government initiatives.”

“‘Yun naman din po talaga ang naisin ng Pangulong Marcos Jr. na lahat-lahat po tayo ay magtulungan upang masawata itong mga korapsiyon na ito. At hindi lamang po ang gobyerno, ang pamahalaan ang dapat kumilos kung hindi ang taumbayan na nakakaalam ng mga nangyayari sa paligid nila,” ang sinabi pa rin ni Castro.

“So, mas maganda po talagang isumbong nila sa Pangulo itong mga ganitong klaseng insidente at kondisyon,” dagdag na wika nito.

( Daris Jose)

NAKAHANDA si Pangulong Ferdinand Marcos Jr. na sumailalim sa lifestyle check.

Ito ang sinabi ni Presidential Communications Office Undersecretary at Palace Press Officer Claire Castro sa press briefing sa Malakanyang.

Binigyang diin ni Castro na ang lahat ng mga miyembro ng Ehekutibong sangay ng pamahalaan ay handa na isailalim ang kanilang sarili sa lifestyle checks.

“Lahat ng parte ng Ehekutibo ay ready for lifestyle check… lahat po ng ehekutibo ay ready, pati po ang Pangulo,” ayon kay Castro.

Nauna rito, hinamon nina Representatives Antonio Tinio ng ACT Teachers Party-list at Renee Louise Co ng Kabataan Party-list si Pangulong Marcos na magsilbing halimbawa at maunang sumailalim sa lifestyle check.

Ito’y sa kabila ng hayagang pagsuporta nila sa naging kautusan ng Pangulo.

Punto nina Tinio at Co, si Marcos ay mayroon ding bilyones na confidential and intelligence funds at may kontrol sa implementasyon buong budget.

Giit naman ni Representative Co, bukod kay PBBM ay dapat ding maunang sumalang ang mga Duterte sa lifestyle check.

Katwiran ni Co, hindi pwedeng mag-lifestyle check lang sa iba habang ang pinakamataas na opisyal ng bansa ay nagtatago ng kanyang yaman at hindi transparent sa kanyang mga transaksyon.

Bukod sa dalawang kongresista, hinamon din ni Senate Deputy Minority Leader Risa Hontiveros si Pangulong Marcos na manguna sa pagsasailalim sa lifestyle check sa gitna ng kontrobersiya at imbestigasyon kaugnay ng maanomalyang flood control projects.

iginiit ni Hontiveros na kung nag-utos ang Pangulo ng lifestyle check sa mga opisyal ng gobyerno, nararapat lamang na magpakita siya ng halimbawa sa pamamagitan ng pagsasapubliko ng kanyang Statement of Assets, Liabilities, and Net Worth (SALN).

(Daris Jose)

NAKIPAGPULONG si Unang Ginang Liza Araneta-Marcos sa mga nangungunang business leaders at mga pinakamagagaling na doktor mula India, sa pagsisikap na bigyan ng pag-asa ang mga kabataang Pinoy na nangangailangan ng liver transplants.

Ang pagpupulong ay isinagawa sa FL Office sa Maynila noong Aug. 26, sumentro sa plano ng Unang Ginang na bigyan ang mga kabataang Filipino ng ‘better access’ sa healthcare services at abot-kayang medisina.

“Sa hangaring mabigyan ng pangalawang pagkakataon sa buhay ang mga kabataang nangangailangan ng liver transplant, nakipagpulong si First Lady Liza Araneta-Marcos sa mga negosyante at top doctors from India,” ang sinabi ni Presidential Communications Office Undersecretary at Palace Press Officer Claire Castro sa press briefing sa Malakanyang.

“Ayon sa First Lady, ang pakikinig sa mga hinaing ng taumbayan na napipilitang magpagamot sa ibang bansa na nagbibigay-inspirasyon sa kaniya upang dalhin ang pag-asa dito sa Pilipinas,” aniya pa rin.

Ani Castro, binigyang-diin ng Unang Ginang na ang pagliligtas ng mga buhay, gawing mas abot-kaya ang halaga ng mga gamot at pagtatatag ng medical services ay ang mga pangunahing layunin nito para sa mga kabataang Filipinong pasyente na labis na nangangailangan.

Sa kabilang dako, nagpasalamat naman ang Unang Ginang sa mga Indian business leaders at medical professionals para sa kanilang napakahalagang kadalubhasaan.

Winika ni Castro na kumpiyansa ang Unang Ginang na ang kanyang pananaw para sa kalusugan ng mga kabataang Filipino ay malapit nang maisakatuparan.

Samantala, ang pagpupulong ay kasunod ng kamakailan lamang na pagbisita niya sa India kasama si Pangulong Ferdinand R. Marcos Jr. nito lamang unang bahagi ng buwan. ( Daris Jose)

HINIHINTAY ng Malakanyang ang positibong tugon ni dating Philippine National Police chief Gen. Nicolas Torre III kaugnay sa alok ni Pangulong Ferdinand R. Marcos Jr. na bagong posisyon sa kanya sa gobyerno.

Sa ngayon ayon kay Presidential Communications Office Undersecretary at Palace Press Officer Claire Castro sa press briefing sa Malakanyang ay wala pang natatanggap na anumang salita ang Malakanyang mula kay Torre.

“Mayroon po talagang inaalok katulad po ng sinabi natin. At sa ngayon po ay wala pa pong komento,” ayon kay Castro.

“Hintayin na lamang po natin kung ano magiging positibong reaksyon ni General Torre dito,” dagdag na wika nito.

Matatandaang, sinibak ni Pangulong Marcos si Torre sa puwesto na kinumpirma naman ito ni Executive Secretary Lucas Bersamin.

Ipinag-utos ni Pangulong Marcos na tanggalin sa kanyang posisyon bilang PNP chief si Torre, batay sa dokumento na may petsang August 25.

Si Torre na itinalaga ni Marcos noong buwan ng Mayo ay halos tatlong buwan pa lamang sa kanyang puwesto.

Siya ang police general na nasa likod ng high-profile arrests kay dating Pangulong Rodrigo Duterte noong buwan ng Marso, at kay Pastor Apollo Quiboloy noong September 2024.

Bago ang pagsibak kay Torre bilang PNP chief, nagkaroon ng hindi pagkakaunawaan sa pagitan ng PNP at kanyang administrative boss, ang National Police Commission (Napolcom).

Una rito, kinumpirma ni Department of the Interior and Local Government at Napolcom chairperson Juanito Victor “Jonvic” Remulla, na tinaggihan niya ang ibang inaprubahang reassignment na ipinatupad ni Torre.

Kinumpirma rin ng Napolcom sa pamamagitan ni Remulla ang inilabas na memorandum na nagsasabing lahat ng appointments at assignments ng level three officer, mula police colonels hanggang police generals ay kailangan na dumaan sa pag-aaral ng Napolcom.

Samantala, sinabi ni Remulla na pinalitan ni Police Lieutenant General Jose Melencio Nartatez Jr. si Torre bilang PNP chief.

Matatandaan na itatalaga sana si Nartatez bilang commander ng Western Mindanao na tinututulan ng Napolcom.

( Daris Jose)